از آزادي بيان در بالاترين حفاظت كنيم

حدود يك سال و نيم از زماني كه در مورد مسائل اجتماعي وبلاگ‌نويسي مي‌كنم، گذشته است. در اين مدت وب‌نويس‌هاي جور و واجور زياد ديده‌ام. از مذهبي‌ها، بي‌دين‌ها، سكولارها و تئوكرات‌ها، هر چه در جامعه ايران مخفي مانده است، در اين ايران مجازي مي‌توان ديد. حدود يك ماه پيش هم فعاليت جدي‌ام در بالاترين را آغاز كردم. بالاترين محيط خوبي براي بحث و گفتگو است. بحث و گفتگوهايي كه بسياري از ما ايراني‌ها هرگز درون ايران تجربه‌اش نكرده‌ايم. بالاترين شايد يكي از معدود محيط‌هايي است كه بدون آن كه شبانه به خوابگاهت بريزند يا بي‌بهانه زندانت كنند مي‌تواني حرف بزني. در اين جا مي‌توان آزادي بيان را تجربه كرد و شايد خيلي از شما هم مثل من آرزو كرده باشيد كه اي كاش جامعه واقعي ايران هم چنين بود.

پرسشي كه اين روزها در سرم چرخ مي‌زد اين بود كه ما ايراني‌هايي كه در جامعه اينترنتي - با هر سختي كه باشد - با يكديگر حرف مي‌زنيم، اگر رو در روي يكديگر بايستيم چه خواهيم كرد؟
اين شد كه بر نحوه فعاليت اعضا، به ويژه نحوه امتياز دادن‌ها و بحث‌ها و نظرها دقيق شدم. بي‌پرده آنچه آزارم مي‌دهد را با شما در ميان مي‌گذارم:

بسياري از ما منفي مي‌دهيم بي‌آنكه اجازه دفاع داده باشيم.

چنين رفتاري دقيقا اين است كه هم شاكي بوده باشيم، هم قاضي و من فكر مي‌كنم اين خلاف اصول آزادي بيان و خلاف دموكراسي است.

براي آن كه عادلانه‌تر عمل كرده باشيم، به نظر من روش درست اين است كه

- ابتدا اتهام صاحب لينك را مطرح كنيم، مثلا به او بگوييم به فلان دليل مطلب تو "توهين‌آميز" است، يا اگر فكر مي‌كنيم كه خبر صحت ندارد، نخست از بخواهيم كه مدركي ارائه دهد.
- اگر صاحب لينك از خود دفاع كرد، با او وارد بحث شويم. نبايد فراموش كنيم كه منفي دادن ابزاري براي تفريح ما و شكست دادن ديگران نيست. بهتر است منفي دادن آخرين كاري باشد كه انجام مي‌دهيم.
- در نهايت اگر تشخيص داديم كه صاحب لينك چيزي براي دفاع از خود ندارد، شايد بتوان به او منفي داد، اما همين كار هم بهتر است با توافق نظر عده‌اي از خوانندگان انجام شود.

درست است كه بالاترين محيطي رقابتي دارد و اين موضوع آن را بسيار جذاب كرده است، اما بهتر است به جاي آن كه صرفا منفي و مثبت داده باشيم، دموكراسي را هم تمرين كنيم. در محيط‌هاي دموكراتيك دو تفكر براي بقا تلاش مي‌كند، يكي آن كه به قول ولتر "جانش را مي‌دهد تا ديگري حرفش را بزند، حتي اگر با او مخالف باشد" و ديگري آن كه مي‌كوشد دموكراسي را از بين ببرد.
بار ديگر پيشنهاد بالا را تكرار مي‌كنم، اميدوارم هموطنان در بحث شركت كرده و اين ايده را به سرانجامي برسانند:

***

اگر مطلب كسي به نظرتان "توهين‌آميز" "غيرواقعي" "ناقض كپي‌رايت" "تكراري" يا داراي "تيتر يا توضيح نامناسب" آمد،

- ابتدا اتهام صاحب لينك را مطرح كنيم، مثلا به او بگوييم به فلان دليل مطلب تو "توهين‌آميز" است، يا اگر فكر مي‌كنيم كه خبر صحت ندارد، نخست از بخواهيم كه مدركي ارائه دهد.
- اگر صاحب لينك از خود دفاع كرد، با او وارد بحث شويم. نبايد فراموش كنيم كه منفي دادن ابزاري براي تفريح ما و شكست دادن ديگران نيست. بهتر است منفي دادن آخرين كاري باشد كه انجام مي‌دهيم.
- در نهايت اگر تشخيص داديم كه صاحب لينك چيزي براي دفاع از خود ندارد، شايد بتوان به او منفي داد، اما همين كار هم بهتر است با توافق نظر عده‌اي از خوانندگان انجام شود.